Een handreiking om ambities tastbaar te maken en waarde te creëren.
Hoe gaan we om met uitdagingen en dilemma’s?
Jacques Pijl stelt in zijn boek ‘Strategie = Executie’ dat strategie vooral draait om het omgaan met uitdagingen. De kern van een goede strategie is dus een scherpe definitie van wat de uitdaging is, een plan van aanpak en een lijst met concrete en samenhangende acties die daaruit voortvloeien. Strategische slagkracht en wendbaarheid gaan boven strategische maakbaarheid, aldus Jacques Pijl. Strategie-executie gaat om de kracht om vast te houden wat nodig is en de durf om aan te passen wat nodig is. Wendbaarheid is het vermogen om in alle ontwikkelingen en patronen datgene eruit te lichten waar je wat mee moet, met je langetermijnvisie als toetsend kader. Daarmee is strategievorming meer dan een stip op de horizon. Het vereist meer dan ooit aanpassing onderweg. Pijl adviseert dan ook om tachtig procent van de middelen en motivatie te steken in pure executie, en niet meer dan twintig procent in analyse, voorbereiding en rapportage. Executie van verbeteringen zijn kortcyclisch en volgen een concreet plan van aanpak; executie van vernieuwingen moeten tijd en ruimte krijgen door middel van ‘trial-and-error’, experimenten en proefprojecten.
1. Stel vast welke mooie ontwikkelingen al in gang zijn gezet die continue doorontwikkeling vragen. Doel is om elke dag beter te worden.
2. Bepaal welke fundamentele verandering/vernieuwing noodzakelijk is om de uitdagingen het hoofd te bieden en resultaten te versterken.
3. Formuleer welke radicale transities wenselijk en noodzakelijk zijn om ook op langere termijn de ambities en continuïteit te waarborgen.
Van strategisch kompas naar persoonlijk (leiderschaps)verhaal
De gesprekken die we voeren, hebben invloed op de manier waarop we samen leren en samen groeien. Om de speerpunten in dit koersplan tastbaar te maken, helpt het om hierover met elkaar in gesprek te gaan. Welke verhalen kun je vertellen over ontwikkelingen die je op jouw school al in gang hebt gezet? Wat zijn belemmeringen waar je tegenaan loopt? Wat heb je nodig? Wie of wat gaat je helpen? Welke kracht kun je inzetten? Welke persoonlijke ervaringen versterken je motivatie en je keuzes? Welk inzicht zorgt voor actie?
We maken de dialoog over onze gezamenlijke ambities onder andere tastbaar in leerteams en kennisnetwerken, maar ook door actief deel te nemen aan (online) dialogen over urgente thema’s die ons bezighouden en waarmee we direct invloed hebben op de ontwikkeling van de ASKO organisatie en onze scholen.
Voor elk van de beschreven speerpunten (zie hieronder) is de uitnodiging aan jou om terug te denken aan een moment of gebeurtenis die daarmee verband houdt. Bij het speerpunt ‘We onderzoeken hoe we bestaande kaders kunnen doorbreken om het onderwijs flexibeler te maken’ is de vraag dan: Beschrijf een situatie waarin je zelf bestaande kaders doorbrak, dat je eigen keuzes maakte die wellicht haaks stonden op wat er van je verwacht werd. Wat was de gebeurtenis? Wie was erbij aanwezig? Wat gebeurde er? Wat voelde je toen? Welke les heb je daaruit getrokken? Welke persoonlijke waarde is in dit verhaal herkenbaar? Hoe kun je de kern van dit verhaal overdragen op de organisatie? Hoe ga je het zichtbaar maken?
Omgaan met de eigen ontwikkelingsfase
Niet alle scholen, en mogelijk niet alle directeuren, zitten in een dusdanige ontwikkelingsfase dat zij alle ambities gestalte kunnen geven. Het bestuur heeft oog voor de huidige uitgangspositie van de school, voor het ‘reisgezelschap’ en de ‘ballast’ die meegenomen wordt. Directeuren maken voor hun school hierin hun eigen onderbouwde en afgewogen keuzes, afgestemd met het bestuur. Het is hierbij vanzelfsprekend dat kwaliteit van onderwijs en professionaliteit van personeel leidende principes zijn.
AMBITIES EN SPEERPUNTEN 2023-2027
1. We garanderen brede ontwikkelingsmogelijkheden
A. We behalen, meten en borgen ambitieuze kwaliteitsdoelen
B. Alle leerlingen verlaten groep 8 functioneel geletterd
C. Alle leerlingen verlaten groep 8 als wereldburgers
2. We ontwikkelen op duurzame wijze
A. We ontwerpen toekomstgericht onderwijs
B. Onze medewerkers zijn bevlogen professionals door duurzame inzetbaarheid
3. We versterken onszelf in verbinding met elkaar
A. We groeien door samen te onderzoeken en te leren
B. We vergroten kansen door samenwerking met ouders en partners in de wijk
Ambitie 1: We garanderen brede ontwikkelingsmogelijkheden
Speerpunt A: We behalen, meten en borgen ambitieuze kwaliteitsdoelen
- Onze scholen tonen aan te voldoen aan de doelen en normen uit de 9 kwaliteitswaarden.
- Onze scholen analyseren resultaten, duiden die en trekken daar conclusies uit voor het opstellen van gerichte verbeterplannen. Zij monitoren en stellen bij als het nodig is en werken gericht aan verbeteringen.
- Onze scholen verantwoorden zich structureel over de gerealiseerde kwaliteitsdoelen. Zij zetten daartoe evaluaties, audits en visitaties gericht in.
- Onze scholen dragen o.a. via leerteams en kennisnetwerken bij aan actieve reflectie en kennisuitwisseling over het versterken van basisvaardigheden binnen de stichting.
- Onze scholen dragen bij aan doorgaande ontwikkellijnen van PO naar VO, eventueel via een 10-14-school.
Speerpunt B: Alle leerlingen verlaten groep 8 functioneel geletterd
- Onze scholen hanteren de landelijk vastgelegde minimale meetbare doelen voor geletterdheid, passend bij de kwaliteiten van de leerlingen. Deze minimale doelen liggen hoger dan de signaleringswaarden van de Inspectie van het Onderwijs, waarbij alle leerlingen met minimaal 1F-referentieniveau de ASKO-school verlaten en we streven ernaar dat alle leerlingen met een advies van vmbo-b of hoger op 2F-niveau functioneren.
- Onze scholen vergroten het leesplezier bij leerlingen.
- Onze scholen bevorderen de (digitale) geletterdheid van leerlingen én medewerkers door te investeren in het opdoen van kennis en het bijbrengen van digitale vaardigheden.
- Onze scholen zetten waar mogelijk meertaligheid en de achtergrond van leerlingen expliciet in.
Speerpunt C: Alle leerlingen verlaten groep 8 als wereldburgers
- Het bestuur en onze scholen creëren een cultuur waarin iedereen zich gezien voelt en zichzelf kan zijn, conform de theorie van Banks. Die cultuur omarmt diversiteit en streeft naar inclusie.
- Onze scholen definiëren een visie, ambitie en leerdoelen voor wereldburgerschap, passend binnen het ASKO-kader, en leggen verantwoording af tot welke resultaten en effecten die leiden.
- Onze scholen hanteren doorgaande ontwikkellijnen voor wereldburgerschap.
- Onze scholen besteden aandacht aan de kracht van diversiteit, de verworvenheden van onze huidige samenleving, duurzame ontwikkeling en mondiale betrokkenheid. Deze aandacht is mede terug te zien in de dialogen die op school worden gevoerd en in een rijke leeromgeving op school.
Ambitie 2: We ontwikkelen op duurzame wijze
Speerpunt A: We ontwerpen toekomstgericht onderwijs
- Onze scholen reflecteren op toekomstige ontwikkelingen en ontwerpen navenant nieuwe patronen in de inrichting van het onderwijs.
- Onze scholen onderzoeken daarbij de invoering van een Rijke Schooldag met een educatief aanbod vanuit de wijk.
- Onze scholen reflecteren op de organisatie van het onderwijs en ontwerpen een doelmatig en efficiënt functiebouwwerk.
- Onze scholen geven in hun curriculum aandacht aan het begrip ‘duurzame wereld’.
- Onze scholen zorgen ervoor dat er in nieuwe huisvesting en in bestaande schoolgebouwen zo veel mogelijk duurzame keuzes worden gemaakt (bijvoorbeeld zonnepanelen, led-verlichting, isolatie, ventilatie) die tevens in lijn liggen met andere vormen van onderwijs.
Speerpunt B: Onze medewerkers zijn bevlogen professionals door duurzame inzetbaarheid
- Onze scholen profileren zich nadrukkelijk als aantrekkelijk werkgever en zetten continu in op werving en behoud van kwalitatief goed personeel.
- Onze scholen verhogen systematisch de kwaliteit van professionals (onder andere door ASKOSCHOOL actief in te zetten).
- Onze scholen dragen actief bij aan het creëren van werkgeluk van medewerkers.
Ambitie 3 : We versterken onszelf in verbind met elkaar
Speerpunt A: We groeien door samen te onderzoeken en te leren
- Onze scholen voeren met elkaar een gefundeerde dialoog over het waarom van onze keuzes, over de bedoeling van ons onderwijs, over het versterken van onze gezamenlijke meerwaarde.
- Onze scholen bevorderen een professionele onderzoekende en lerende cultuur, waarbij we onszelf, elkaar en onze belanghebbenden kritisch bevragen met als doel om voortdurend te verbeteren.
- Onze scholen maken gebruik van ASKOSCHOOL ter bevordering van ontwikkeling, opleiding, scholing, begeleiding, coaching, onderzoek en kennisuitwisseling.
- Onze scholen zijn OPLIS-school en zetten leerkrachten-in-opleiding op gepaste wijze in.
- Onze scholen sluiten voor kennisuitwisseling en onderzoek aan bij externe netwerken zoals WOA en ONA Amsterdam.
Speerpunt B: We vergroten kansen door samenwerking met ouders en partners in de wijk
- Onze scholen hebben in samenwerking met relevante externe partners een passend educatief aanbod of bieden een passende onderwijsplek die drempels wegneemt voor leerlingen met extra uitdagingen.
- Onze scholen betrekken ouders actief in gezamenlijk leren en ontdekken en vergroten hun wereld in co-creatie met externe partners.Onze scholen dragen actief bij aan de uitvoering van de Lokale Educatieve Agenda.
- Onze scholen ontwikkelen zich idealiter tot een (integraal) kindcentrum.
- Onze scholen met een hoog schoolgewicht realiseren het ASKO-Familieschool concept.