Binnen ASKO wordt volop geleerd en samengewerkt om doelgericht de kwaliteit van ons onderwijs te verbeteren. Teams werken samen op schoolniveau en op bovenschools niveau. Paul Michels van basisschool De Nieuwe Jozef is leerkracht groep 6b, schoolopleider & onderzoekscoördinator. Hij vertelt over zijn onderzoekende houding en over een nieuwe vorm van leerteams.
De school & klas als laboratorium
De school en mijn klaslokaal zie ik als een laboratorium. Niet één waar er met tere zieltjes wordt geëxperimenteerd ten behoeve van de wetenschap, maar een plek waar ik als professional iedere dag weer iets nieuws kan en mag uitproberen. Aan het eind van een lesdag wanneer alle leerlingen naar huis toe zijn, kijk ik om mij heen en ga ik na of het ‘experiment’ van vandaag de gewenste resultaten heeft opgeleverd. De ‘waarom’ vraag is er één die mij op dergelijke momenten het meest bezig houdt; waarom lukte iets vandaag wel of juist niet?
"Waarom levert de huidige werkwijze niet de gewenste meerwaarde?"
Deze zienswijze steek ik ook in mijn andere rollen op school in, bijvoorbeeld als onderzoekscoördinator. Vanuit deze rol heeft het minder zin om dagelijks te reflecteren, maar op gezette momenten blik ik met de directie gericht terug op de onderzoekende cultuur binnen onze school. Als wij opmerken dat deze niet de beoogde resultaten oplevert, wordt er hiervoor, net als bij mijn klas, een interventie ontworpen. Ook hierbij is de ‘waarom’ vraag in mijn beleving essentieel; waarom levert de huidige werkwijze niet de gewenste meerwaarde?
Professionele Leergemeenschappen
Het stellen van de ‘waarom’ vraag en de oprechte nieuwsgierigheid om het antwoord op deze vraag te vinden, vormen de basis van mijn onderzoekende houding. Het is een bril die ik gedurende mijn loopbaan bewust eigen heb gemaakt en opzet als ik ‘s ochtends de school in loop. Wij nodigen bij ons op school alle collega’s uit om deze wetenschappelijke bril te leren dragen. Daartoe wordt er vanaf het nieuwe schooljaar gestart met ‘Professionele Leergemeenschappen’. PLG’s worden gedefinieerd als een gemeenschap van professionals die individueel en collectief op een kritische reflectieve wijze de eigen praktijk onderzoeken met het doel deze te verbeteren (Hord, 1997). Vanuit dit gedachtegoed zullen onze leerteams een nieuwe vorm krijgen. Op cyclische wijze zullen zij vraagstukken vanuit hun eigen onderwijspraktijk gezamenlijk onder de loep nemen, waarbij het dragen van de wetenschappelijke bril gestimuleerd wordt.
Nieuwsgierige en leergierige mindset
Iedereen kan een PLG opstarten rondom een actueel onderwerp, een labjas is daarvoor niet vereist. Een nieuwsgierige en leergierige mindset zijn daarentegen wel handig om te bezitten. Wij hopen dan ook dat velen van jullie de wetenschappelijke bril aan jullie eigen gereedschapskist wensen toe te voegen. Mocht je alvast wat stof tot nadenken willen, dan raad ik het boek: ‘Think Again: The Power of knowing what you don’t know’ van Adam Grant (2021) aan.
Ik wens eenieder alvast plezier en succes met het opzetten van experimenten in de school en klas.
Verwijzingen:
Grant, A. (2021). Think again: The power of knowing what you don’t know. Penguin
Hord, S. M. (1997). Professional learning communities: Communities of continuous inquiry and improvement.
